Dlaczego zakrzepy krwi są niebezpieczne i dlaczego się pojawiają? Jakie czynniki mogą wywoływać powstawanie zakrzepów krwi w ciele? Jak rozpoznać zakrzep krwi: 7 oznak zakrzepu krwi
Ostatnio dużo się mówi o zakrzepach krwi. To wszystko jest winą za szczepienie przeciwko koronawirusowi, a raczej jedną z jego reakcji ubocznych. Wiosną w Internecie pojawiła się informacja, że po szczepieniu Oxford AstraZeneca kilka osób zmarło z powodu choroby zakrzepowo-zatorowej. Jest to stan, w którym skrzep krwi utworzony w organizmie odrywa się i trafia do płuc. Później informacje zostały zdementowane, ale strach przed ludźmi pozostał. Wiele osób odmawia szczepień z obawy przed zakrzepicą. Znaleźliśmy 15 czynników ryzyka, które zwiększają skłonność do tworzenia zakrzepów krwi. Przygotowaliśmy również listę kontrolną, która pomoże Ci zrozumieć, że masz już zakrzep.
Czym jest zakrzepica i jak niebezpieczna?
Zakrzepy krwi mogą spowodować śmierć / istockphoto.com
Zakrzepica to tworzenie się skrzepów krwi w jamie naczyń i sercu. Jest to „technicznie” bardzo podobne do tego, co dzieje się podczas gojenia się ran. Ale w przypadku zakrzepicy skrzepy powstają nie na zewnątrz, „uszczelniając” pęknięcie naczynia, ale wewnątrz. Tym samym uniemożliwiając ciągły przepływ krwi w określonej części ciała. W zależności od wielkości skrzepu krwi i miejsca jego powstania konsekwencje mogą być bardzo różne, od drętwienia kończyny do śmierci.
Najniebezpieczniejsze sytuacje mają miejsce, gdy duży skrzep krwi blokuje przepływ krwi w tętnicach zasilających serce i mózg. W pierwszym przypadku osoba dostaje zawał mięśnia sercowego, w drugim dochodzi do udaru. Innym ryzykownym przypadkiem, gdy zakrzep krwi blokuje tętnicę płucną, jest zator tętnicy płucnej (to samo powikłanie, które wciąż przypisuje się szczepionkom na koronawirusa).
Jak stwierdzić, czy masz skłonność do zakrzepicy?
Żylaki są jednym z czynników ryzyka powstawania zakrzepów krwi / istockphoto.com
Może być kilka głównych przyczyn rozwoju zakrzepicy:
- kruchość i kruchość naczyń krwionośnych (przy najmniejszym uszkodzeniu ściany naczyniowej organizm automatycznie rozpoczyna proces krzepnięcia krwi)
- spowolnienie przepływu krwi (przy żylakach, regularnym ucisku żył, wymuszonej przedłużonej bezczynności – np. po zabiegach chirurgicznych)
- fizjologiczne zgrubienie krwi (z powodu odwodnienia, chorób autoimmunologicznych i przyjmowania niektórych leków)
- trombofilia (choroba dziedziczna charakteryzująca się zwiększona krzepliwość krwi)
- białaczka i inne choroby onkologiczne krwi, które powodują powstawanie guzów tkanek krwiotwórczych i limfatycznych
Opierając się na tych przyczynach, naukowcy zidentyfikowali 15 czynników, które zwiększają skłonność człowieka do tworzenia skrzepów krwi - ogólnie lub w niektórych okresach życia. Jeśli widzisz siebie w grupie ryzyka, warto wykonać test INR (pomaga określić poziom krzepliwości krwi) i wykonać test D-dimerów (pokazuje, czy we krwi są mikroskrzepy).
Czynniki zwiększające prawdopodobieństwo rozwoju zakrzepicy:
- wiek powyżej 40 lat
- otyłość (wskaźnik masy ciała powyżej 30)
- operacje i późniejsze leczenie w szpitalu (w pozycji leżącej)
- urazy i złamania nóg, w wyniku których osoba jest unieruchomiona
- odpoczynek w łóżku dłużej niż 3 dni
- loty regularne i długie
- ciąża i okres poporodowy
- przyjmowanie leków hormonalnych i doustnych środków antykoncepcyjnych
- flebeuryzm
- onkologia i pokrewna chemioterapia
- Przewlekła niewydolność serca
- choroby z ciężkim uszkodzeniem płuc
- doznał udaru mózgu
- ciężkie choroby zakaźne
- wcześniejsza zakrzepica żylna lub predyspozycje genetyczne (jeśli bliscy krewni mają chorobę)
Oznaki, że masz zakrzepy
Ostry pulsujący ból w nodze może wskazywać na zakrzepicę / istockphoto.com
Zakrzepy krwi mogą tworzyć się w każdym miejscu, w którym znajdują się naczynia krwionośne – innymi słowy we wszystkich częściach naszego ciała. A głównym niebezpieczeństwem tego stanu jest to, że nie można go zdiagnozować zewnętrznie. Mikroskrzepy w tętnicach często rozpuszczają się samoistnie, a osoba nie odczuwa dyskomfortu. Istnieją jednak sygnały cielesne, na które warto zwrócić uwagę.
Obrzęk kończyny. Jeśli w naczyniu krwionośnym ręki lub nogi utworzy się skrzep krwi, kończyna może zacząć puchnąć. W takim przypadku obrzęk może być miejscowy (tylko w miejscu, w którym znajduje się skrzep krwi) lub rozprzestrzenić się na całą kończynę. Jeśli nie ma historii obrażeń fizycznych (siniaków, uderzeń lub upadku), najbardziej prawdopodobną przyczyną obrzęku może być zakrzep krwi.
Konwulsje. Regularne skurcze, z którymi kończyna jest „skurczona”, wskazują na upośledzenie krążenia krwi. Więc prawdopodobieństwo powstania zakrzepów krwi jest dość wysokie.
Nagły ostry ból kończyny. Często jest to jedyny objaw wskazujący na zakrzepicę żył głębokich w nogach. Zakrzep powoduje ostre zaburzenia krążenia, które objawia się silnym pulsującym bólem mięśnia łydki lub ud.
Przebarwienia skóry. Zakrzep krwi blokuje przepływ krwi do niektórych obszarów ciała. Z tego powodu w jednym miejscu naczynia będą przepełnione, a w innym – uszczuplone. Można to zauważyć „na oko”: w jednym obszarze chorej kończyny może pojawić się intensywne zaczerwienienie, a obok pojawi się blady kod z niebieskawym odcieniem.
Zmiana temperatury skóry. Podobnie jest z temperaturą ciała: w miejscu nadmiernego nagromadzenia krwi skóra będzie gorąca i może odczuwać swędzenie. Ale tam, gdzie krew nie płynie z powodu zakrzepu, skóra staje się sucha i zimna.
Ograniczona ruchliwość i osłabienie kończyn. Jeśli oprócz wymienionych powyżej objawów czujesz, że z trudem możesz poruszać ręką lub nogą, oznacza to, że zakrzep jest dość duży i bezpośrednio wpływa na funkcjonalność organizmu.
Nagłe napady nudności i wymiotów. Jeśli w narządach wewnętrznych tworzy się skrzep krwi, jeszcze trudniej jest go „wyśledzić”. W końcu objawy są często zupełnie nieoczekiwane. Na przykład nagłe i nieuzasadnione napady nudności mogą wskazywać na problemy z dopływem krwi do jelit. Jeśli nudności są pompowane przez wymioty, nie wnoszą one żadnej inwestycji do organizmu i nadal wymiotujesz - może to być objaw zakrzepicy krezki.
Będziesz również zainteresowany przeczytaniem:
5 objawów zakrzepicy żył głębokich: diagnoza ratująca życie
Lekarze wymienili pierwsze oznaki zakrzepu krwi w naczyniach